EU staat op tegen langdurig zitten

De EU spreekt zich duidelijk uit over de risico’s van langdurig zitten tijdens het werk. Hierbij volgt ze de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO, die in 2020 haar adviezen over bewegen en gezondheid aanvulde met adviezen over langdurig zitten. Het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk (EU-OSHA) bracht in augustus jl. een rapport uit. Hier volgen voor jou de belangrijkste punten.

Een aanbeveling, geen beleid of norm

Gezien de toename van zittend werk én de gezondheidsrisico’s die voortkomen uit langdurig zitten, brengt de Europese Unie (EU) aanbevelingen uit. Ze schaart ze onder beleid gericht op preventie van werk-gerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Hierin staat: “alle werkgevers in de EU hebben de algemene verplichting om risicobeoordelingen uit te voeren en om op basis van de beoordelingen preventieve maatregelen te nemen. Bij het kiezen van de maatregelen moeten zij waar mogelijk risico’s vermijden en het werk aan de werknemer aanpassen”.

De EU heeft dus nog geen specifiek beleid voor ‘zittend-werk’ om de gezondheid van mensen met zittend werk te beschermen. Er is dus ook nog geen EU-norm die aangeeft hoeveel uur per dag je zittend werk mag doen.

Aanbevelingen voor zittend werk

Om risico’s te vermijden en zittend werk aan de werknemer aan te passen, kan een werkgever met de volgende aanbevelingen beginnen.
Tijdens werktijd:

• maximaal 50% van de werkdag zittend doorbrengen;
• niet langdurig zitten – ernaar streven ten minste om de 20-30 minuten op te staan;
• altijd ten minste 10 minuten staan na twee uur zitten;
• maximaal 5 uur per dag zittend werken;
• een actieve werkhouding aannemen door zitten, staan en lopen af te wisselen.

EU neemt afscheid van de 90-90-90 regel

In het rapport nemen de deskundigen afscheid van de bekende 90-90-90 regel; een zithouding met hoeken van 90 graden in heupen, knieën en enkels. Het aanhouden van deze houding ziet men niet langer als ideaal. Men promoot ‘dynamisch zitten’, waarbij je voortdurend van zithouding verandert. Hier hoort de slogan bij: “De beste houding is de volgende houding”.

Preventie in de praktijk

Nu de EU langdurig zitten erkent als gezondheidsrisico, zullen bedrijven hier meer aandacht voor moeten hebben. ‘Minder zitten – meer bewegen’ zal onderdeel dienen te worden van beleid gericht op Vitaliteit of Duurzame Inzetbaarheid. Het EU-rapport noemt de volgende elementen van een preventiestrategie:

• Een geschikte ergonomische werkplek en omgevingsomstandigheden als uitgangspunt, met de mogelijkheid tot individuele instelbaarheid, dynamisch zitten en zit-sta werkplekken.
• Werk dat zo georganiseerd is dat het uitnodigt tot weinig zitten en veel bewegen. Waarin werknemers voldoende controle hebben om wanneer nodig een beweeg-pauze te nemen.
• Een werkomgeving en cultuur die beweging stimuleren, bijvoorbeeld door afvalbakken en printers op afstand te plaatsen. Bij vergaderingen ook tijd inplannen voor strekoefeningen.
• Overleg met en actieve betrokkenheid van werknemers.
• Stimulering van gezond gedrag, bijvoorbeeld door informatie en training over langdurig zitten te bieden. Dit werkt alleen in combinatie met de eerdergenoemde elementen.
• Verankering van deze strategie in beleid en praktijken op organisatieniveau.

Bronnen

Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk (EU-OSHA). “Langdurig statisch zitten op het werk. Gevolgen voor de gezondheid en advies voor goede praktijken. Samenvatting”. Augustus 2021. Meer info, zie website EU-OSHA: Sedentary work | Healthy Workplaces LIGHTEN THE LOAD 2020-22 (healthy-workplaces.eu) of download direct:

• Het EU-OSHA rapport in het Nederlands
• Het infoblad ‘Get moving at work’ (EU-OSHA, 2021)
• De infographic ‘Get moving at work’ (EU-OSHA, 2020)

World Health Organisation WHO. “WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour”. November 2020. Meer info, zie website WHO: WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour of download de samenvatting.