Lisanne over veerkracht in je werk:
“Als geneeskundestudent heb ik ervaren dat de geneeskundeopleiding een pittige studie is: lange werkdagen, hoge prestatiedruk en fikse concurrentie. Het vermogen om adequaat met problemen om te gaan tijdens mijn studie -en later ook bij mijn werk- is van groot belang. Ieder ontwikkelt daartoe een zogeheten copingstijl. Welke copingstijl jij gebruikt, bepaalt uiteindelijk jouw veerkracht”.
“Uit een enquête van het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde (NTVG) blijkt dat 17,8% van de responderende Nederlandse coassistenten voldoet aan de criteria van een burn-out. Het hebben van voldoende veerkracht bleek ook voor mij noodzakelijk om de eindstreep te halen. In het tweede jaar van mijn studie liep ik inderdaad vast; ik kon de uitdagingen van mijn studie niet meer aan en snapte niet wat er misging. Dit was het moment dat ik bij BTR Coaching aanklopte voor begeleiding. Het werd me duidelijk: de rek was uit mijn veerkracht verdwenen en de wereld van copingstijlen ging voor mij open. Ik beschrijf hieronder wat ik geleerd heb”.
Copingstijlen
Iedereen komt in zijn leven voor uitdagingen te staan, dus een geschikte copingstijl gebruiken is in iedere situatie (of in mijn geval: studie) relevant. Globaal kun je op twee manieren met obstakels omgaan: actief en passief. Actieve copingstijlen zorgen voor een directe aanpak van de gebeurtenis. Passieve copingstijlen zorgen juist voor meer afstand en vermijding van de situatie. In de psychologische literatuur worden 7 verschillende copingstijlen beschreven.
- Actief aanpakken
De eerste copingstijl is actief aanpakken, ofwel confronteren. Hierbij richt je je tot het probleem om te zoeken naar een passende oplossing. Denk aan dat ontzettend lange, verplichte rapport wat je nog moet schrijven. Het voordeel van deze oplossingsgerichte aanpak is dat het je sneller bij een gewenste uitkomst brengt. Een nadeel van deze copingstijl is dat ze niet werkt voor problemen die niet op te lossen zijn. In dat geval resulteert ze in een zinloze onderneming.
- Emoties uiten
Je ontevredenheid over een samenwerking met je collega opschrijven of bespreekbaar te maken, is een manier om je emoties te uiten. Dit kan je helpen doordat het kan zorgen voor opluchting. Maar het kan ook juist stressverhogend werken wanneer je de ontevredenheid te veel uitvergroot.
- Sociale steun
Troost zoeken bij collega’s wanneer je baalt van die ene klus die je niet hebt gekregen, is een vorm van ‘sociale steun’. Het voordeel van deze copingstijl is dat het naast opluchting ook tot tips of advies kan leiden, die je weer zouden kunnen helpen om het probleem actief op te lossen. Waar je voor moet waken, is dat dit geen klagen of mopperen wordt. In dat geval helpt het je namelijk niet verder en zullen je collega’s zich ook minder snel beschikbaar maken.
- Afleiding
Afleiding zoeken kan fijn zijn bij een probleem waar je erg van baalt en dat niet op te lossen is of lijkt. Bijvoorbeeld door een kleine wandeling te gaan maken, wanneer je leidinggevende besluit die gewilde klus aan je collega te geven in plaats van aan jou. Afleiding kan een positief effect hebben, het biedt je namelijk plezier of ontspanning. Maar let op, het kan ook vluchtgedrag zijn om iets niet op te lossen wat wél op te lossen is.
- Relativeren
Door bij een uitdagende situatie geruststellende gedachtes te gebruiken, kan je jezelf moed inspreken. Dit is vooral handig bij een zaak waar je zelf onzeker over bent; zoals een belangrijke presentatie voor je baas geven. Het biedt namelijk vertrouwen op een goede uitkomst. Ongegrond positivisme daarentegen, biedt dat niet. Wanneer je ervan uitgaat dat die belangrijke presentatie zomaar goed komt zonder je goed voor te bereiden, zal deze copingstijl niet effectief zijn.
- Passiviteit
Deze copingstijl houdt het meeste verband met piekeren. Als je eindeloos blijft piekeren over die ene samenwerking die niet soepel is verlopen, lever je jezelf over aan machteloze passiviteit. Deze copingstijl is weinig constructief, omdat je niet in actie komt. Maar biedt wel een podium voor de acceptatie dat er iets is misgegaan. Bedenk dus goed welke situatie wel ruimte biedt voor deze copingstijl.
- Vermijden
Stel je hebt een conflict gehad met een collega en vervolgens ga je het probleem uit de weg. Wanneer je afwacht wat er gaat gebeuren, hanteer je de vermijdende copingstijl. Is dit per definitie verkeerd? Niet wanneer er geen oplossing is. Maar als er wel een oplossing mogelijk is, dan kan deze copingstijl je in de weg zitten. Kun je met een constructief gesprek met je collega het conflict oplossen? Dan is vermijding in deze situatie niet de meest effectieve copingstijl voor jou.
Kennis van je copingstijl helpt!
Ben jij je bewust van je eigen copingstijl? Neig je veelal naar actieve of juist voornamelijk passieve copingstijlen? En zijn deze effectief? Ken je je valkuilen die je ervan weerhouden om een andere copingstijl te gebruiken?
“In mijn coachingstraject met Dianne kwam ik er achter welke ineffectieve copingstijlen ik zelf hanteerde. Zo realiseerde ik me dat ik ten tijde van stress vooral gebruik maakte van de passieve copingstijl en zelden van de copingstijl ‘relativeren’. Ook leerde ik wat me er van weerhield om te kiezen voor een effectievere copingstijl: de innerlijke overtuiging dat ik het gewoonweg niet kon.
Dianne heeft me handvatten gegeven om deze onzekerheid te tackelen, om niet meer in de passieve copingstijl te blijven hangen. Door meer gebruik te maken van relativeren en de focus te leggen op mijn sterke kanten, heeft mijn veerkracht kunnen herstellen en weet ik de studie- en coschap-uitdagingen weer te lijf te gaan. En dit is niet alleen relevant voor tijdens mijn studie nu, maar ook voor mijn aankomende artsencarrière. Over een jaar studeer ik namelijk af! Ik hoop mijn weg te kunnen vervolgen in het uitdagende specialisme orthopedische chirurgie. Erg handig om daar alvast een hoop veerkracht voor te hebben!
Wil jij ook een verbeterslag maken in je veerkracht? Wil je leren hoe je de geschikte copingstijl kunt hanteren, zonder je te laten tegenhouden door negatieve overtuigingen? Het positieve nieuws is: je kan je copingstijl beïnvloeden. En als je dit alleen niet lukt, kan Dianne jou hierbij helpen”.
Deze blog is geschreven door Lisanne Aarts, 6e jaars student Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Nichtje van Dianne Commissaris.
Bronnen
Conijn, M. Boersma, H. Rhenen van, W. (2015). Burn-out bij Nederlandse geneeskundestudenten. Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde (NTVG) 159: A8255. https://www.ntvg.nl/artikelen/burn-out-bij-nederlandse-geneeskundestudenten
Plomp, J. (2017). Omgaan met problemen: zo kies je de beste copingstijl. Psychologie Magazine 5 mei 2017. https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/omgaan-problemen-zo-kies-beste-copingstijl/
Peverelli, H. & van Ankeren, J. (2006). In 5 stappen naar veerkracht. Psychologie Magazine 9 juni 2006. https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/in-5-stappen-naar-veerkracht/
Ross, J. (2022). De 7 copingstijlen: Hoe ga jij om met tegenslag? Psychologie Magazine 16 juni 2022. https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/hoe-ga-jij-om-met-tegenslag/
Slidesgo; Free templates for Google Slides and PowerPoint. Arbovirus Presentation [Pictogrammen]. https://slidesgo.com/theme/arbovirus