Je hoeft geen ‘ratelband’ te zijn om positief in het leven te staan; het verhaal van de nonnen
Net als ik lees je vast wel eens een roddelblad of glossy. Al is het maar bij de kapper of tandarts. Als je de berichten daarin mag geloven, dan helpt positiviteit je om gelukkiger, gezonder en relaxter in het leven te staan (en ja, wetenschappelijke studies vanuit de positieve psychologie bevestigen dit). Je zou kunnen denken dat positief leven alleen weggelegd is voor extraverte, tsjakka-roepende positivo’s. Maar dat is gelukkig niet zo. Een onderzoek over het leven van 180 nonnen maakt meer dan duidelijk dat ook bescheiden levende, serene mensen kunnen uitblinken in positiviteit.
Op zoek naar de ingrediënten van een lang leven
In 2001 publiceerden Deborah Danner en haar collega’s een onderzoek naar het leven van 180 katholieke nonnen. Deze vrouwen leefden in de vorige eeuw, in het noordoostelijk deel van Amerika en gaven tijdens hun werkzame leven les op scholen in de omliggende dorpen. Danner was op zoek naar de ingrediënten van een lang leven en wilde weten of positiviteit één van die ingrediënten was. Maar waarom deed ze nu juist onderzoek onder nonnen? Omdat zij konden lezen en schrijven, omdat nonnen relatief oud worden en omdat ze na intrede in het klooster op dezelfde plek waren blijven wonen. De gegevens van deze groep vrouwen werden een dankbare bron voor ‘The Nun Study’.
Hoe meet je positiviteit?
In de huidige tijd meten we positiviteit aan de hand van duimen, smiley’s en andere emoji’s die blijdschap of trots of ‘fun’ weergeven. Tachtig jaar geleden, toen de nonnen jong waren, bestonden er nog geen emoji’s en geen social media om hun positieve emoties op te delen. Dus hoe beoordeelden de onderzoekers dan de mate van positiviteit van deze vrouwen? Dat deden ze aan de hand van hun autobiografieën. Bij intrede in het klooster moesten al deze jonge vrouwen (toen 18-32 jaar oud) een verhaal schrijven. Eén A4-tje met een korte schets van hun leven tot dan toe: geboorteplaats, ouders, gezin, interesses, scholen, bepalende gebeurtenissen en de motivatie om toe te treden tot de congregatie. De onderzoekers turfden het aantal positief-, neutraal- en negatief-emotionele woorden per zin en het aantal zinnen met een positieve, neutrale of negatieve emotionele lading. Zo kreeg elke non een score voor positiviteit achter haar naam.
Statistieken liegen niet
Vervolgens koppelden de onderzoekers deze score voor positiviteit aan de leeftijd bij overlijden van de reeds gestorven nonnen en aan de verwachte sterfteleeftijd voor de nog levende vrouwen. Nu zei ik al dat nonnen relatief oud worden en dat was in dit geval niet anders. Op het moment dat de onderzoekers hun studie startten waren de nonnen tussen de 75 en 95 jaar oud. Negen jaar later, aan het eind van de studie, waren er nog 104 van de 180 in leven. De gemiddelde (echte of verwachte) leeftijd bij overlijden was 89 jaar. Maar wat bleek toen de hele groep in vieren werd gedeeld o.b.v. de positiviteitsscores? De subgroep (het kwartiel) met de hoogste score voor positiviteit werd gemiddeld maar liefst 7 jaar ouder (93,5 jaar) dan de subgroep met de laagste score voor positiviteit (86,6 jaar). Zeven jaar! En dat alleen door een levenshouding met meer positiviteit, want voor andere factoren die de lengte van een leven bepalen hadden de onderzoekers statistisch gecorrigeerd.
Was het ’tsjakka’ of toch iets anders?
En over welke positieve emoties hebben we het dan? Waren de nonnen die zoveel langer leefden misschien ‘tsjakka’-nonnen? Nee hoor, de positieve emoties die zij (vaker dan de andere subgroepen) noemden in hun autobiografie waren: geluk, interesse, liefde, hoop, dankbaarheid, tevredenheid, opluchting en geamuseerd zijn. Dat zijn niet bepaald emoties die we toekennen aan extraverte mensen. Oh ja, je vraagt je misschien af of het omgekeerde ook waar is? Of het hebben en benoemen van negatieve emoties dan gekoppeld is aan een zeven jaar korter leven? Daarin kan ik je gerust stellen, dat is niet zo. De onderzoekers vonden geen verband tussen een hogere score voor negativiteit en de echte of verwachte sterfteleeftijd. Uit deze studie blijkt vooral hoe belangrijk het is om regelmatig stil te staan bij positieve emoties en ze te benoemen. Het komt een langer leven ten goede! Hoe dat dan precies werkt, vertel ik een volgende keer.
Bron
Danner DD, Snowdon DA, Friesen WV. “Positive emotions in early life and longevity: findings from the Nun Study”. Journal of Personality and Social Psychology, 2001, Vol. 80, No. 5, 804-813.
Het persoonlijke leven van Dianne Commissaris